اهمیت همکاری و تعاون در خانواده

نقل است روزی رسول اکرم(ص) وارد منزل امیرمؤمنان(ع) می شود و می بیند حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) مشغول آسیاب کردن غله هستند، می پرسد: کدام یک از شما خسته است؟ حضرت علی(ع) پاسخ می دهد: ای پیامبر! فاطمه خسته است. حضرت به او می فرماید: دخترم! برخیز. او بر می خیزد و پیامبر(ص) به جای او به آسیاب کردن می پردازد. 

قلمرو همکاری و تعاون اعضای خانواده :
همکاری در خانواده به دو نوع فیزیکی و مشارکت در تصمیم گیری های خانواده تقسیم می شود، هر کدام از این همکاری ها (فیزیکی یا تصمیم‌گیری) نقش بسیار مؤثری در جامعه پذیری و بلوغ فکری فرزندان دارند و بیشتر مشکلات زوج های امروزی این است که زمان کودکی خود در خانواده، در کارها مشارکت داده نشده اند؛ بنابراین شایسته است که والدین در کنار تلاش همیشگی خود، در تربیت صحیح فرزندان خویش، به ایجاد روحیه تعاون و همکاری نیز در آنان همت گمارند و بهتر است که بدانیم مهم ترین شیوه برای ایجاد این روحیه در فرزندان، پرورش مسئولیت پذیری در آن هاست. اگر از دوران کودکی نقش و ارزش وجود فرزندان را در کانون خانواده بر آن ها روشن سازیم، با ایجاد عزت نفس در آن ها می‌توانیم مسئولیت هایی در حد توان و علاقه آن ها برایشان تعریف کنیم. در این راستا از عوامل به وجود آورنده این احساس مسئولیت، ارج نهادن به نظرات شخصی آن ها، هر چند که ساده باشد و سهیم ساختن آن ها در تصمیم گیری ها، همچنین تقسیم وظایف بر اساس توانایی و علایق اعضای خانواده می توان نام برد. 
به همین خاطر، اگر اجازه دهیم کار گروهی در خانواده ها رونق بگیرد، تأثیری بسیاری در آینده فرزندان خواهد داشت. کسانی که الفبای همکاری را از کودکی آموخته اند، در زندگی بزرگسالی افرادی مسئولیت پذیر، وظیفه شناس، منظم و واقع گرا خواهند بود. 

برخی فواید همکاری اعضای خانواده :
۱ ـ همکاری سبب تخفیف بار سنگین مسئولیت‌ها از دوش یک فرد شده، فشارهای روانی ناشی از فردگرایی را به امنیت روانی و عاطفی حاصل از مشارکت‌پذیری تبدیل می کند. 
۲ ـ همکاری به درک متقابل و همدلی بیشتر اعضای خانواده کمک می کند. فرض فقدان هر نوع مشارکت پویا، نشان از عدم اعتماد اعضای خانواده به یکدیگر دارد. خانواده ای که نمی تواند اعضایش را به مشارکت فراخواند، از استعدادهای آنان خبر نداشته یا اعتمادی ندارد و اجازه نمی‌دهد استعداد فرزندان شکوفا شود، درنتیجه اعضای آن نمی توانند همدیگر را تکمیل کنند. چنین خانواده ای از ناتوانی و انزوای اعضای خود در رنج است. 
۳ ـ همکاری، کارآمدی خانواده در دستیابی به اهداف، افزایش می دهد. هرقدر قلمرو فعالیت فکری، عاطفی و رفتاری اعضای خانواده انفرادی تر باشد، به همان میزان پیامدهای آن در مقایسه با حالت مشارکت پذیری، محدود تر و ناقص تر خواهد بود. 
۴ ـ همکاری اعضای خانواده، با توجه به شرایط فرهنگی، سیاسی و اقتصادی عصر ما، یک ضرورت اجتماعی است. در گذشته، اعضای خانواده به صورت طبیعی و در شبکه ای گسترده، روابط خود را شکل می دادند؛ اما در عصر کنونی که پیچیدگی جامعه، تقسیم کار شدید در بیرون از خانه و افزایش روابط غیر می‌رسیم، ارتباط فیزیکی و معنوی مستمر اعضای خانواده را کاهش داده، ایجاد مشارکت در زمینه های مساعد و مناسب برای التیام جراحت خانواده یک اضطرار و ضرورت اجتماعی است. 
۵ ـ همکاری در خانواده باعث می شود که فرد احساس تنهایی نکند. در شرایط نامناسب افرادی را در کنار خود ببیند و از یاری آن ها بهره بگیرد تنها برای خود کار نکند و خانواده روحیه ی کار و تلاش را در او تقویت کند.